Biến động tam giác Mỹ - Việt - Hoa----Chỉ trong vòng hai tuần lễ mà Hoa Kỳ đã 'chọc vào mắt' Trung Quốc hai lần, thì e rằng sẽ tạo ra những khó khăn ngoại giao giữa hai quốc gia trong tương lai.”

Từ lâu, Việt Nam đã theo đuổi ước vọng xây nhà máy điện nguyên tử. Trong hình, gian hàng của hãng Mitsubishi, Nhật,
thu hút người đi xem Triển lãm Quốc tế Ðiện Hạt nhân tại Hà Nội vào tháng 5, 2010. (Hình: Hoang Dinh Nam/AFP/Getty Images)

Dư luận quanh vụ Hoa Kỳ hợp tác hạt nhân với Việt Nam
=>Former enemies US, Vietnam now military mates.

Hà Giang--Nguồn;  http://www.nguoi-viet.com

WASHINGTON, DC (NV) - “Chỉ trong vòng hai tuần lễ mà Hoa Kỳ đã 'chọc vào mắt' Trung Quốc hai lần, thì e rằng sẽ tạo ra những khó khăn ngoại giao giữa hai quốc gia trong tương lai.”

Trong cuộc gặp gỡ vừa qua giữa đại diện Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ và Quốc Hội vào tuần qua, một đại diện văn phòng Chủ Tịch Hạ Viện Nancy Pelosi đã nêu nỗi ưu tư như vậy về hợp tác hạt nhân Mỹ-Việt, theo một nguồn trong giới thạo tin Washington cho báo Người Việt biết.

Nguồn tin này tiết lộ, đại diện văn phòng Dân Biểu Pelosi hỏi Bộ Ngoại Giao là đã thảo luận với Trung Quốc về việc đàm phán hợp tác hạt nhân với Việt Nam hay chưa, thì Bộ Ngoại Giao khẳng định: “Việc này không dính dáng gì tới Trung Quốc.”

Cũng theo nguồn tin trên thì đại diện Bộ Ngoại Giao Hoa kỳ nói thêm: “Chúng tôi thấy là không cần thiết phải thông báo với Trung Quốc, vì đây là một hợp tác chỉ liên quan đến hai quốc gia Hoa Kỳ và Việt Nam.”

Tuy nhiên, phản ứng ở nhiều nơi cho thấy dư luận không cho việc Hoa Kỳ hợp tác hạt nhân với Việt Nam mà một vấn đề thuần túy song phương, mà luôn có bóng dáng Trung Quốc chập chờn chung quanh.

Trung Quốc phản ứng

Tin Hoa Kỳ bắt tay với Việt Nam được báo Wall Street Journal tung lên trang nhất báo này trong ấn bản ngày 5 tháng 8. Tin này được đưa ra khi Trung Quốc còn chưa nguôi ngoai về việc Ngoại Trưởng Hillary Clinton tuyên bố “Hoa Kỳ sẽ không đứng ngoài những tranh chấp tại Biển Ðông,” tại buổi hội nghị Diễn Ðàn Khu Vực ASEAN ở Hà Nội cách đây hai tuần.

Tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc, bà Mei Li cho biết Trung Quốc “chưa nắm rõ chi tiết” của bản ký kết. Tuy nhiên, bà nhắc lại quan điểm Trung Quốc là “các nước trên thế giới có quyền sử dụng công nghệ hạt nhân vào mục đích hòa bình,” nhưng “các nước cũng cần phải tự có trách nhiệm ngăn chận sự phổ biến hạt nhân.”

Báo chí Trung Quốc, cùng nhiều trang mạng tại Trung Hoa, đăng một loạt bài mô tả nhận định của các chuyên gia là hợp tác giữa Việt Nam và Mỹ trong lĩnh vực hạt nhân “gây bất ổn” cho Trung Quốc.

Ngay giữa những phản ứng hàng loạt từ phương Bắc, qua lời phát ngôn nhân Bộ Ngoại Giao Nguyễn Phương Nga, Hà Nội chính thức bác bỏ là giữa hai nước chưa bàn thảo gì về chuyện đó.

Bản tin AFP hôm Thứ Sáu trích lời bà Nguyễn Phương Nga tuyên bố:

“Việt Nam và Hoa Kỳ chưa tiến hành các cuộc thương thuyết cho một hiệp ước về việc sử dụng năng lượng nguyên tử một cách hòa bình.”

Tờ China Daily trích lời một số chuyên gia Trung Quốc nói rằng việc Hoa Kỳ và Việt Nam chia sẻ nhiên liệu và công nghệ hạt nhân có thể làm “tan vỡ” ổn định thế giới.

Ông Teng Jianqun, phó chủ tịch Hiệp Hội Kiểm Soát và Giải Trừ Vũ Khí, một hiệp hội phi chính phủ tại Trung Quốc, cho rằng việc Hoa Kỳ không ép Việt Nam phải từ bỏ việc làm giàu chất uranium là áp dụng “tiêu chuẩn kép (double standards) cho các nước.”

Hoa Kỳ trấn an nội bộ

Tờ Wall Street Journal tường thuật rằng một số nghị sĩ tại Quốc Hội Mỹ chỉ trích rằng thỏa thuận sẽ bỏ qua những yêu cầu nghiêm ngặt đang áp đặt cho các nước Ả Rập đang cộng tác hạt nhân với Hoa Kỳ, là bị buộc phải từ bỏ quyền được làm giàu uranium.

Hoa Kỳ nhấn mạnh là bất kỳ thỏa thuận nào với Việt Nam cũng sẽ đòi hỏi Việt Nam phải chịu sự thanh sát của IAEA, cơ quan kiểm soát nguyên tử Liên Hiệp Quốc, để bảo đảm là Việt Nam không có mục tiêu quân sự trong việc phát triển năng lượng nguyên tử.

Nhưng cũng theo tờ Wall Street Journal, phụ tá Ngoại Trưởng Philip J. Crowley, kiêm phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao, từ chối không tiết lộ chi tiết cụ thể về đàm phán với Víệt Nam, và cũng không cho biết là Hoa Kỳ có cho phép Hà Nội được làm giàu uranium hay không.

Cả bác bỏ của Bộ Ngoại Giao Việt Nam lẫn khẳng định của Hoa Kỳ là sẽ đòi hỏi Việt Nam phải chịu sự thanh sát của IAEA, đều dường như không làm dịu đi được nhưng thông tin và bình luận sôi nổi của các hãng truyền thông quốc tế về đề tài này.

Ðài VOA tường thuật là: “Ðàm phán về hạt nhân dân sự giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, có thể dẫn đến chuyện Việt Nam sẽ làm giàu chất uranium, điều gây lo ngại cho một số nhà làm luật Hoa Kỳ, vì họ xem đây là một bước lùi trong việc ngăn chận sự lan tràn của các chất liệu hạt nhân có thể sử dụng để chế vũ khí.”

Phụ tá Ngoại Trưởng Crowley nói rằng đó chính là điều mà Hoa Kỳ đang đàm phán với Việt Nam, và Hoa Kỳ hy vọng rằng, Việt Nam, cũng giống như Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, sẽ không sử dụng kỹ nghệ này để tự chế nhiên liệu hạt nhân.

Theo tin của hãng AP thì ông Vương Hữu Tấn, giám đốc Viện Năng Lượng Nguyên Tử Việt Nam, khẳng định rằng: “Việt Nam không có ý định làm giàu Uranium, mà chỉ dùng chương trình này cho mục đích dân sự mà thôi, vì thế các nước không nên quá lo lắng về vấn đề này.”

Trả lời phỏng vấn của đài VOA, ông Andrew Davies, thuộc Viện Chính Sách Chiến Lược của Úc, phát biểu:

“Không phải là tôi không tin tưởng Việt Nam sẽ giữ lời hứa, nhưng vấn đề là khả năng. Khi một quốc gia có khả năng phát triển hạt nhân thì sẽ dễ bị cám dỗ tiến sang con đường muốn sản xuất những chất liệu hạt nhân để chế vũ khí.”

Theo tin AP, ông Henry Sokolski, giám đốc của Trung Tâm Giáo Dục Chính Sách Kiềm Chế Phát Triển Năng Lượng Nguyên Tử (Nonproliferation Policy Education Center), và là cựu nhân viên của Ngũ Giác Ðài kêu gọi tòa Bạch Ốc “từ tốn lại.” Ông nói:

“Thỏa thuận này sẽ làm chúng ta mang tiếng là có tiêu chuẩn kép. Nếu chúng ta định hợp tác với Việt Nam, thì đừng hạ tiêu chuẩn của mình xuống. Ðiều này chỉ tạo ra phiền nhiễu.”

Giáo Sư Carl Thayer, nhà nghiên cứu về Á Châu Thái Bình Dương thì việc đạt được thỏa thuận hạt nhân với Hoa kỳ, mở đường cho việc phát triển hạt nhân dân sự, sẽ giúp Việt Nam đảm bảo được an ninh năng lượng cho mình, và không còn phải cạnh tranh với Trung Quốc hay phụ thuộc vào nguồn năng lượng dầu khí từ Trung Ðông.

Mỹ lấn sân Bắc Kinh

Tuy phần lớn những tranh cãi xoay quanh việc Hoa Kỳ có để cho Việt Nam quyền tự làm giàu uranium hay không, giới phân tích cho là quan tâm chính của Bắc Kinh không phải là việc Việt Nam có sử dụng năng lượng hạt nhân cho mục đích quân sự hay không, mà là việc Hoa Kỳ mang banh vào sân chơi của Trung Quốc.

Nhắc lại lời tuyên bố của Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton trong chuyến viếng thăm Hà Nội mới đây là chính phủ Obama sẵn sàng đưa quan hệ Việt-Mỹ “lên cấp độ mới,” tờ China Daily, trích lời ông Li Qinggong, phó tổng thư ký Hội Ðồng Trung Quốc Nghiên Cứu Chính Sách An Ninh Quốc Gia nói rằng: “Chúng ta không thể làm ngơ trước tình hình.”

Ông Fan Jishe, một nhà nghiên cứu thuộc Viện Khoa Học Xã Hội Trung Quốc còn phản ứng mạnh mẽ hơn, lên án rằng: “Mỹ tăng cường hợp tác hạt nhân với Việt Nam là để nhằm đối phó với Trung Quốc.”

Tờ Foreign Policy trích lời ông Ernie Bower, giám đốc của Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Viễn Ðông và Quốc Tế, nói rằng:

“Bắc Kinh đã bước lùi rất nhiều năm khi có những phản ứng thái quá như vậy. Họ càng phản ứng như thế thì càng cho thế giới, nhất là những quốc gia trong vùng Ðông Nam Á thấy rõ là ngoài mặt Trung Quốc tỏ ra là bạn tốt của họ, nhưng thật ra trong bụng đầy mưu toan.”

Trên blog riêng của mình có tên “The Washington Note,” ông Steve Clemons một người thông thạo về chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ viết rằng một người bạn lão thành của ông khuyên là “đừng bị lạc vào những chi tiết nhỏ” của những thương thuyết giữa Hoa Kỳ với Việt Nam, với Nhật Bản, hay với Nam Hàn, mà phải nhớ lời tuyên bố “Hoa Kỳ trở lại Á Ðông” của Ngoại Trưởng Hillary Clinton khi đi tham dự những hội nghị Á Châu tại Thái Lan cách đây hơn một năm.

“Hãy nhớ là tất cả những động thái của Hoa Kỳ bây giờ là để tạo thế đứng vững vàng và phát huy ảnh hưởng của Mỹ tại Á Châu Thái Bình Dương, và ngăn chặn sự bành trướng của Trung Quốc.”

Nguồn;  http://www.nguoi-viet.com